Χωρίς ρίζες, κι ας άρχισε μόλις η Άνοιξη...

Είναι ένα από τα μεσημέρια που αντιπαθώ. Καθαρές Δευτέρες με βρώμικες σκέψεις. Όταν όλοι ή σχεδόν όλοι βρίσκονται κάπου εκεί έξω, κάτω απ' τα δέντρα, τον ήλιο ή τη θάλασσα, εσύ πρέπει να είσαι κολλημένος πάνω σ' ένα γραφείο. Κι η λάμπα που φωτίζει τα χαρτιά σου; Μοιάζει με ανακριτική...

Για άλλο λόγο το ξεκίνησα, και αλλού το πάω, όμως. Επανέρχομαι στις σκέψεις μου.

(Μέσα στο ακατοίκητο χωριό Κόμανος, πάνω από τα ορυχεία λιγνίτη στο ν. Κοζάνης. Σπίτια έρημα με διάφορα πράγματα αφημένα)

Οι γονείς μου κατάγονται και οι δύο απ' το ίδιο χωριό, στο νομό Κοζάνης. Θυμάμαι, ήμουν παιδί ακομη, όταν αποφασίστηκε πως το χωριό μου θα το μετέφερε η ΔΕΗ κάπου αλλού. Θα το "σήκωνε", όπως έλεγαν κι οι μεγάλοι. Τότε στ' αυτιά μου οι λέξεις "απαλλοτρίωση" και "κοιτάσματα λιγνήτη" ηχούσαν βαριές και ακατανόητες...Πώς να εξηγήσεις σ' ένα παιδί...;Ο καιρός περνούσε και μες το παιδικό μου μυαλό, βλέποντας ότι δε γίνονται έργα τα πρώτα χρόνια που είχε ακουστεί το νέο της μεταφοράς, νόμισα αφελώς πως μας ξέχασαν...!

Δεν ξέρω τι σήμαινε αυτό το μέρος για τους γονείς μου, γνωρίζω όμως πολύ καλά τι σήμαινε για μένα... Για κάθε παιδί το χωριό του είναι ένα μέρος αγαπημένο, ένα μέρος με αναμνήσεις από παιχνίδι, γέλιο, παρέες, βόλτες, χρώματα, μυρωδιές, εικόνες... Η κυρία ΔΕΗ φρόντισε να μας αποζημιώσει καλά για το κάθετι, ξεκινώντας από το σπίτι και συνεχίζοντας με τις όμορφες τριανταφυλλιές του παππού μου, την πανύψηλη καρυδιά με τον υπέροχο ίσκιο, τη μουριά όπου ήταν κρεμάσμένη η κούνια μας...

Ο παππούς και η γιαγιά μου, όπως επίσης και πολλοί άλλοι συγγενείς μου, σιγά σιγά εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, μια και όλος ο κόσμος έφευγε σιγά σιγά και το χωριό που άλλοτε έσφυζε από ζωή μετατράπηκε σε χωριό-φάντασμα. Ελάχιστοι κάτοικοι και πολλά φώτα, που έμειναν να φωτίζουν τους άλλοτε ζωντανούς δρόμους...

Την πρώτη μου χρονιά στο πανεπιστήμιο, το τριήμερο της Καθαρής Δευτέρας, επειδή είχα ατυχήσει σε οποιαδήποτε προσπάθεια καρναβαλικής εξόρμησης ζήτησα απ' τους δικούς μου να με πάνε στο χωριό, να δω το σπίτι μας. Ήταν η τελευταία φορά που είδα το σπίτι. Μετά από εκείνη την επίσκεψη στο χωριό, δε θέλησα -συνειδητά πια- να ξαναπάω. Η εικόνα της ερήμωσης που προκάλεσε απίστευτη αποστροφή γιατί μου κατέστρεφε όλες τις ευχάριστες αναμνήσεις που είχα από τα 18 χρόνια που είχα περάσει εκεί... Προτιμούσα πια να το θυμάμαι από φωτογραφίες...

Η τελευταία φορά που πέρασα απ' το χωριό ήταν πέρσυ το Δεκέμβρη με μια εκδρομή της σχολής μου στα εργοστάσια της περιοχής. Είχε γίνει αγνώριστο... Χώμα κάλυπτε περιοχές γνώριμες, σπίτια έλειπαν απ' τη θέση τους. Δεν είχα πια μνήμη απ' την περιοχή εκείνη και η εικόνα που δέχονταν τα μάτια μου, μου φαινόταν λανθασμένη...Δρόμοι που προηγουμένως δεν υπήρχαν, παλιότεροι δρόμοι εξαφανισμένοι...

Χτες το βράδυ, ο μπαμπάς μου μας είπε ότι πήγε στο χωριό μου, όντως για τελευταία φορά. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές υποθέτω ότι δεν έχει μείνει πια τίποτε από όλα όσα θυμόμουν από εκεί, γιατί χτες δεν υπήρχαν παρά ελάχιστα σπίτια όρθια και μέχρι το τέλος της βδομάδας θα έχουν κατεδαφιστεί τα πάντα... Το πολύ πολύ να μείνουν οι 2 εκκλησίες του χωριού μαζί με μερικούς όρθιους τοίχους για να θυμίζουν σκηνικά από ταινίες του Αγγελόπουλου...

Ο Δήμος της περιοχής, μπορεί να ήταν συνεπής στη χρηματική αποζημίωση, όμως δεν ήταν καθόλου συνεπής στο ζήτημα των οικοπέδων που δικαιούμασταν... Και να που μείναμε, αρχές της Άνοιξης χωρίς ρίζες... Σχήμα οξύμωρο δεν είναι αυτό..;

Σας παρακαλώ, μου δανείζετε το χωριό σας;

Αναφέρομαι στο χωριό Κόμανος του δήμου Πτολεμαϊδας
Η φωτογραφία είναι του Κώστα Καρακαλά