Fahrenheit 451 (1966)

Η πρώτη ταινία του François Truffaut που είδα ήταν τα 400 χτυπήματα (Les quatres cents coups(1959)) και κρίνοντας απ' την τόσο θετική εντύπωση που μου έκανε, πάντα σκεφτόμουν πως θα ήθελα να δω άλλη μια ταινία αυτού του μεγάλου Γάλλου σκηνοθέτη - σεναριογράφου. Είναι μεγάλη η αγάπη μου για το γαλλικό ρεαλισμό και βλέποντας αυτή την ταινία και τον τρόπο με τον οποίο σκηνοθετήθηκε ο μικρός Antoine(Jean-Pierre Léaud) ενθουσιάστηκα. Ακόμη δε μπορώ να ξεχάσω το βλέμμα του στην εξαιρετική τελευταία σκηνή στη θάλασσα...

Εντελώς τυχαία, λοιπόν, βρέθηκε στα χέρια μου η ταινία Fahrenheit 451 και αποφάσισα χτες να διαπιστώσω αν οι σκηνοθετικές και σεναριακές ικανότητες του Truffaut ήταν το ίδιο συναρπαστικές 7 χρόνια μετά τα 400 χτυπήματα.

Με περίμενε, σαφέστατα μια έκπληξη! Μη γνωρίζοντας την υπόθεση, δεν ήξερα πως θα μεταφερθώ σε ένα υποθετικό μέλλον όπου έργο των -ατυχώς μεταφρασμένων στα ελληνικά- πυροσβεστών είναι όχι η κατάσβεση, αλλά η παράδοση στις φλόγες. Των βιβλίων. Πάσης φύσεως βιβλίων. (Στα αγγλικά χρησιμοποιήθηκε ο όρος fireman, σαφέστατα πιο δόκιμος απ' τον δικό μας). Γιατί? Γιατί, συμφωνα με την ... τετράγωνη λογική των μελλοντικών αρχών μέσω των βιβλίων οι άνθρωποι γίνονται όλο και περισσότερο δυστυχισμένοι, φορτίζονται με συναισθήματα για μη υπαρκτούς ήρωες. Οι firemen, λοιπόν, εκτελούν το εξής "έργο": εντοπίζουν τα σπίτια που έχουν κρυμμένα βιβλια, για τα οποία έχει προηγηθεί χαφιέδικη καταγγελία απ' τους γείτονες, ορμάνε μέσα, βρίσκουν τα βιβλία, τα βάζουν σε πυροστιά και μετά έρχεται η ώρα του φλογοβόλου. Τι γίνεται, όμως, όταν ένας fireman μπαίνει στον πειρασμό να διαβάσει ένα από τα βιβλία που προορίζονταν για κάψιμο?

Υποθέτω πως ο κύριος Ray Bradbury, ο συγγραφέας του βιβλίου (γιατί σε βιβλίο βασίζεται η ταινία) ήταν πολλά χρόνια μπροστά το 1953, τότε που εκδιδόταν το βιβλίο. Το περίεργο είναι πως η κοινωνία που παρουσίασε δεν απέχει και τόσο πολύ απ' τη δική μας, καθώς παρουσιάζει τα άτομα που ουδεμία επαφή εχουν με τα βιβλία να βρίσκονται καθηλωμένα μπροστά σε μια τεράστια τηλεόραση, ιδιαίτερα επηρρεπείς στην αποχαύνωση που προκαλεί η υπερβολική της χρήση. Απ' τη μία μεριά βρίσκονται τα μυαλά που "καίγονται" κατά μία έννοια και απ΄την άλλη βρίσκονται τα βιβλία που καίγονται. Επαληθεύεται η γνωστή φράση του Τόμας Μαν "Εκεί που καίνε βιβλία, μία μέρα θα καίνε ανθρώπους". Οι άνθρωποι αυτής της κοινωνίας είναι όντως προσωπικότητες που έχουν αφεθεί στις φλόγες της απραξίας, που χρησιμοποιούν διεγερτικά χάπια για να νιώσουν ακόμη και το παραμικρό γιατί στην πραγματικότητα έχουν ξεχάσει να αισθάνονται...

Δύσκολο κάποιος βιβλιοφάγος να μείνει ασυγκίνητος στο -έστω και κινηματογραφικό- κάψιμο τόσων πολλών αγαπημένων βιβλίων... Στις σκηνές, μάλιστα, κατά τις οποίες ο φακός επικεντρώνεται σε αυτό, η λήψη γίνεται με εξαιρετικό τρόπο, τόσο που ξεχνάς ότι είναι βιβλία αυτά που καίγονται και φτάνεις σε σημείο να θαυμάσεις τα αποτελέσματα της καύσης στο χαρτί, ενώ παράλληλα ακούγονται τα λόγια του Πύραρχου που ηδονίζεται βλέποντας τα να γίνονται στάχτη.

Η μουσική της ταινίας αρκετά ταιριαστή, μεταδίδει την αναγκαία νευρικότητα. Πολύ καλός ο πρωταγωνιστής Oskar Werner. Επίσης, οι τίτλοι έναρξης με τις στοιχειοκεραίες θα εκτιμηθούν ιδιαίτερα από τηλεπικοινωνιακούς μηχανικούς!!! Αν αξίζει τόσο πολύ η ταινία, θα ήθελα πραγματικά να δω το πόσο αξίζει το βιβλίο!